Deprem Anında Yapılması Gerekenler – Hayat Kurtaran Dev Rehber

En yıkıcı doğal afetlerin başında gelen deprem hem ülkemizde hem de dünyanın çeşitli yerlerinde çok büyük yıkımlara neden olduğunu biliyoruz. Günümüz teknolojisiyle şuanlık depremleri durduramıyor ve ne zaman gerçekleşeceğini maalesef tahmin edemiyoruz. Fakat deprem anında, öncesinde ve sonrasında neler yapmamız gerektiğini bilirsek olası hafif veya ölümcül yaralanmaların önüne geçebiliriz. İşte deprem anında yapılması gerekenler …

İŞTE DEPREM ANINDA YAPILMASI GEREKENLER:

• Eğer bina çıkışına çok yakın değilseniz, bina içinde kalmalısınız
• Bina içinde bulunuyorsanız deprem sırasında olabildiğince sakin olup, paniğe kapılmayın, cesaretinizi toplayın ve güvenli bir yerde sarsıntının geçmesini beklemelisiniz
• Tiyatro, okul, sinema, büro gibi kalabalık yerlerde iseniz, kesinlikle merdivenlere, asansörlere doğru koşmamalısınız
• Öncelik olarak sağlam bir masa, sıra, mobilya veya kapı kasasının altına girin ve başınızı muhafaza edin
• Pozisyonunuzu sallantı duruncaya kadar değiştirmemelisiniz. Düşen cam kırıkları ya da bina molozlarından yaralanabilirsiniz
• Kendinizi koltuk, sıra gibi yerlerde korumaya aldıktan sonra sakin olun ve başkalarını da aynı şekilde davranmaları konusunda uyarın
• Bina dışında iseniz binalardan dökülecek yıkıntılar ve camlardan, elektrik ve direk tellerinden uzakta güvenli bir yerde depremin durmasını beklemelisiniz
• Sağa sola koşturmadan, çömelin ya da döşemeye yatın
• Asla balkona, merdiven arasına ve asansöre gitmeyin
• Eğer araç kullanırken depreme yakalanırsanız ve bulunduğunuz yer eğer güvenli ise durun ve araç içinde kalın ve normal trafikten olabildiğince uzak durmanız sizin için en iyisi olacaktır
• Özellikle köprüler, üst geçitler, tünellerden uzak durun
• Eğer mümkünse ağaçlar, direkler, enerji nakil hatlarından uzakta durun

Alçak Katlı Binaları 15 Saniyede Boşaltabilirsiniz

İnsanlar deprem anında genelde okul, iş yeri yada ev üçlüsünden birinde bulunuyor. Gece uyuduğunuz evinizde daha önceki depremlerde bir hasar olup olmadığını öğrenmelisiniz. Depremde daha önce hasar görmemiş, yeni yapılmış, sağlamlığı üzerine elimizde veriler olan çok katlı, yüksek bir binada oturuyorsak bir yerden bir yere koşturmanın bir anlamı yok. Alçak katlı yeni yapılmış modern binaların çoğunun zaten deprem riski oldukça az. Fakat kentlerde genelde çok katlı binalarda oturuyoruz. Çok katlı binaların zemin katlarında sallantı hissettiğiniz anda çıkış yollarından dışarıya yönelmek doğru bir davranıştır. Bu market gibi gün içerisinde insanların toplu halde bulunduğu bütün yerlere uyarlanabilir. Kısaca alçak katlı binalarda bir şeyler yapmaya vakit var. Alçak katlı binaları ilk sarsıntının ardından en yıkıcı depremde bile 10 ila 15 saniyede boşaltmak doğru davranış. Bunu Van’daki Bayram Oteli’nin ikinci sallantıda yıkılması esnasında gördük. Binayı hızla terk edenler kurtulduklarını hatırlatalım.

“Cenin Pozisyonu Hayat Kurtarır” (Deprem anında yapılması gerekenler)

“Yaşadığınız mekanlarda sevdiklerimizle daha önceden karar vereceğiniz, ezilse bile yok olmayan eşyaların yanına sığınmanız hayati bir önem taşıyor. Bu belirlediğimiz yerlerde hedef küçültmek yan yatmak cenin pozisyonu almak kafamızı ve başımızı korumak doğru bir davranış. Deprem anında cenin pozisyonu alan kişiler hayatta kalmıştır. Cenin pozisyonuna geçildiği anda hipodermi dediğimiz ısı kaybı da engellenmiş olur. Çömel kapan durumunda ise göğsünüze kan hücum eder. Bina yıkılmayacaksa bir şeylerin altına girmenin anlamı yoktur. Bina yıkıldığı takdirde de sıra ve masa sizi korumaz. Sıra ve masa binanın yıkılması durumunda fırtınada şemsiyeden medet ummaktan farksız olduğunu unutmayın.

AKCİĞERİNİZİ KORUMAK KONUSUNDA NE KADAR BİLİNÇLİSİNİZ ? OKUMAK İÇİN TIKLAYIN

DEPREM ANINDA ARAÇ İÇERİSİNDE BULUNUYORSANIZ;

• – Bulunduğunuz yer güvenli ise; yolu kapatmadan sağa yanaşıp durulmalıdır. Kontak anahtarı yerinde bırakılıp, pencereler kapalı olarak araç içerisinde beklenmelidir. Sarsıntı durduktan sonra açık alanlara gidilmelidir.
•  Sarsıntı sırasında bir tünelin içindeyseniz ve çıkışa yakın değilseniz; araç durdurulup aşağıya inilmeli ve yanına yan yatarak ayaklar karına çekilip, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. (ÇÖK-KAPAN-TUTUN)
• Kapalı bir otoparkta iseniz; araç dışına çıkılıp, yanına yan yatarak, ellerle baş ve boyun korunmalıdır. Yukarıdan düşebilecek tavan, tünel gibi büyük kitleler aracı belki ezecek ama yok etmeyecektir. Araç içinde olduğunuz takdirde, aracın üzerine düşen bir parça ile aracın içinde ezilebilirsiniz.
• – Araç meskun mahallerde ya da güvenli bir yerde değilse (ağaç ya da enerji hatları veya direklerinin yanında, köprü üstünde vb.); durdurulmalı, kontak anahtarı üzerinde bırakılarak terk edilmeli ve trafikten uzak açık alanlara gidilmelidir.

DEPREM ANINDA AÇIK BİR ALANDAYSANIZ;

• Enerji hatları ve direklerinden, ağaçlardan, diğer binalardan ve duvar diplerinden uzaklaşılmalıdır. Açık arazide çömelerek etraftan gelen tehlikelere karşı hazırlıklı olunmalıdır.
•  Binalardan düşebilecek baca, cam kırıkları ve sıvalara karşı tedbirli olunmalıdır.
• Toprak altındaki kanalizasyon, elektrik ve gaz hatlarından gelecek tehlikelere karşı dikkatli olunmalıdır.
• Deniz kıyısından uzaklaşılmalıdır.
• Toprak kayması olabilecek, taş veya kaya düşebilecek yamaç altlarında bulunulmamalıdır. Böyle bir ortamda bulunuluyorsa seri şekilde güvenli bir ortama geçilmelidir.

PEKİ DEPREM SONRASINDA NE YAPILMALI?

• Öncelikle kendinizi ve daha sonra ailenizi veya arkadaşlarınızı herhangi bir yaralanma var mı diye kontrol edin. İhtiyacı olan kişilere ilk yardımı uygulamak burada oldukça önemli.
• Elektrik, su ve doğal gaz hatlarını kontrol edin. Eğer herhangi bir hasar varsa vanaları veya şalterleri indirin. Gaz kokusu alıp almadığınızı kontrol edin, eğer koku alıyorsanız hemen pencereleri ve kapıları açıp binayı tahliye edin ve yetkililere bilgi verin.
• Radyonuzu açın ve telefonunuzu acil bir durum olmadıkça kullanmamaya özen gösterin.
• Dışarı çıktığınızda hasarlı binalardan olabildiğince uzak durun. Cam kırıklarına ve enkazlara karşı dikkatli olun. Bot veya sağlam ayakkabılar giymeye özen gösterin.
• Binalardaki bacaların ve çatı parçalarının hala düşme ihtimaline karşı dikkatli olmayı unutmayın.
• Eğer okulda veya iş yerinde iseniz, acil durum planlarına ve yetkili uzman kişinin talimatlarına uyunuz.
• AFAD’ın belirlediği deprem sonrası toplanma alanlarına doğru hareket ediniz.

Depremler ile ilgili gerekli önlemleri her zaman almalıyız. Gerçekleşen her deprem bizim eksikliklerimizi ortaya koyuyor. Ülkemiz bir deprem ülkesi bu çerçevede deprem anında, öncesi ve sonrasında oluşabilecek can ve mal kayıplarını önlemek veya en azından minimuma indirmek amacıyla gerekli tüm önlemler zaman kaybetmeden alınmalıdır. (deprem anında yapılması gerekenler)

YIKINTI ALTINDA MAHSUR KALDIYSANIZ; (deprem anında yapılması gerekenler)

• Paniklemeden mevcut durumunuzu kontrol etmelisiniz
• Hareket kabiliyetiniz kısıtlanmışsa çıkış için hayatınızı riske atacak hareketler sergilememelisiniz. Biliniz ki kurtarma ekipleri en kısa zamanda size ulaşmak için çaba göstereceklerdir.
• Enerjinizi gereksiz yere harcamayın, bu yüzden hareketlerinizi kontrol altında tutmalısınız.
• El ve ayaklarınızı kullanabiliyorsanız ekipler geldiği zaman su, kalorifer, gaz tesisatlarına, zemine vurmak suretiyle varlığınızı duyurmaya çalışmak hayati önem taşıyor.
• Sesinizi kullanabiliyorsanız kurtarma ekiplerinin seslerini duymaya ve onlara seslenmeye çalışınız. Ancak enerjinizi kontrollü kullanın. https://www.ses.vic.gov.au/get-ready/quakesafe/what-to-do-in-an-earthquake#indoors (deprem anında yapılması gerekenler)